Γιατί ο πρόεδρος των ΗΠΑ απονέμει χάρη σε γαλοπούλες πριν την Ημέρα των Ευχαριστιών;
Πρόκειται ίσως για ένα από τα πλέον περίεργα έθιμα στη σύγχρονη ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Αυτή η περίοδος δεν είναι η καλύτερη για να είσαι γαλοπούλα στις ΗΠΑ αφού η χώρα προετοιμάζεται για την Ημέρα των Ευχαριστιών, μια από τις σημαντικότερες εθνικές εορτές.
Πρόκειται για μια ημέρα όπου οι σύγχρονοι Αμερικάνοι εορτάζουν, σύμφωνα με τον μύθο, το πρώτο κοινό δείπνο που μοιράστηκαν το 1621 οι Pilgrims με την αυτόχθονη φυλή των Wampanoag. Αν και ο μύθος της πρώτης κοινής γιορτής είναι εμβληματικός για την Ημέρα των Ευχαριστιών, οι ιστορικές έρευνες έχουν δείξει ότι η πραγματικότητα της γιορτής και της αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο πλευρών ήταν πολύ πιο περίπλοκη και λιγότερο ειδυλλιακή.
Παρά τις ιστορικές του ανακρίβειες, ο μύθος αυτός καθιέρωσε την εικόνα της γιορτής ως μια στιγμή ενότητας, ευλογιών και ανταπόδοσης. Παραδοσιακά η Ημέρα των Ευχαριστιών πέφτει κάθε τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου και ακολουθείται από την Black Friday.
Φέτος, την Τρίτη 25 Νοεμβρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να αποδώσει χάρη (pardon) σε δυο γαλοπούλες. Ωστόσο, πού στηρίζεται αυτό το έθιμο;
Η ιστορία της γαλοπούλας στο μενού των Ευχαριστιών
Παρόλο που οι γαλοπούλες δεν αποτελούσαν αρχικά μέρος του πρώτου ιστορικού δείπνου των Ευχαριστιών, από τον 19ο αιώνα η παρουσία τους στο γιορτινό τραπέζι έγινε όλο και πιο συνηθισμένη.
Η γαλοπούλα άρχισε να γίνεται το κεντρικό πιάτο στις γιορτές από τον 19ο αιώνα, καθώς ήταν ένα πτηνό που μπορούσε να θρέψει πολλές οικογένειες λόγω του μεγέθους του, και το γεγονός ότι ήταν εύκολα διαθέσιμο σε πολλές περιοχές των ΗΠΑ. Η αφθονία τους και το γεγονός ότι μπορούσαν να θρέψουν μια μεγάλη οικογένεια συνέβαλαν καθοριστικά σε αυτή την εξέλιξη.
Η εικόνα της γαλοπούλας ως κεντρικού πιάτου εδραιώθηκε περισσότερο όταν, το 1827, η Sarah Josepha Hale δημοσίευσε το μυθιστόρημα Northwood, στο οποίο περιέγραφε μια γιορτή των Ευχαριστιών με την ψητή γαλοπούλα σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Από τη δεκαετία του 1870 καθιερώθηκε να στέλνονται γαλοπούλες στον Πρόεδρο ως γιορτινό δώρο.
Η γαλοπούλα, ο πουρές, η κολοκυθόπιτα και οι παραδοσιακές παρελάσεις αποτελούν πλέον αναπόσπαστο μέρος της ημέρας, η οποία συνοδεύεται από έντονη φιλανθρωπική δράση και την έναρξη της χριστουγεννιάτικης περιόδου στις ΗΠΑ.
Η «χάρη» σε μια γαλοπούλα από τον Πρόεδρο
Έτσι λοιπόν, λίγες ημέρες πριν τον εορτασμό της Ημέρας των Ευχαριστιών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ απονέμει «χάρη» σε μια ή περισσότερες γαλοπούλες που επρόκειτο να θυσιαστούν για το εορταστικό τραπέζι. Πρόκειται ίσως για ένα από τα πλέον περίεργα έθιμα στην σύγχρονη ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο πρώτος πρόεδρος που προέβη σε αυτή την κίνηση, σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια Britannica, ήταν ο Αβραάμ Λίνκολν το 1863. Παρόλο που η ιστορία θέλει τον Αβραάμ Λίνκολν να είναι ο πρώτος που χάρισε ζωή σε μια γαλοπούλα το 1863, λόγω της επιμονής του γιου του Tad, δεν υπάρχουν επαρκή ιστορικά στοιχεία για να επιβεβαιώσουμε την ακριβή αλήθεια της αφήγησης.
Το 1947, έπειτα από εντάσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους πτηνοτρόφους εξαιτίας μιας οδηγίας για μείωση της κατανάλωσης πουλερικών, η Εθνική Ομοσπονδία Γαλοπούλας έστειλε στον τότε Πρόεδρο Χάρι Τρούμαν μια γαλοπούλα, εγκαινιάζοντας ένα νέο εθιμοτυπικό. Παρότι συχνά ο Τρούμαν χαρακτηρίζεται λανθασμένα ως ο πρώτος που «χάρισε» τη ζωή σε μια γαλοπούλα, δεν υπάρχουν ιστορικές αποδείξεις ότι παραχώρησε επίσημη αμνηστία.
Παρά τις περιστασιακές «χάρε» από άλλους προέδρους, μεταξύ των οποίων ο Φράνκλιν Ρούσβελτ και ο Τζον Κέννεντι, η πρακτική δεν είχε ακόμη καθιερωθεί ως επίσημη τελετή.
Ο Ρόναλντ Ρίγκαν ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο «pardon» (αμνηστία, χάρη) αναφερόμενος σε γαλοπούλα, όμως η παράδοση έλαβε την επίσημη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα το 1989, όταν ο Τζορτζ Μπους την καθιέρωσε ως ετήσια τελετή στον Λευκό Οίκο.
Οι γαλοπούλες που λαμβάνουν την αμνηστία δεν επιστρέφουν στη φάρμα όπου έχουν εκτραφεί. Συνήθως μεταφέρονται σε αγροκτήματα ή κέντρα φιλοξενίας ζώων, όπως το Frying Pan Park και το Morven Park στη Βιρτζίνια.
Κάθε γαλοπούλα έχει και όνομα
Από το 1999 και έπειτα, κάθε γαλοπούλα που λαμβάνει χάρη έχει και ένα όνομα, μια παράδοση που καθιέρωσε ο πρόεδρος Μπιλ Κλίντον. Τα ονόματα συνήθως ακολουθούν μια χιουμοριστική ή θεματική κατεύθυνση, αποτυπώνοντας την ευχάριστη ατμόσφαιρα της τελετής. Σήμερα παρουσιάζονται δύο γαλοπούλες: μία «επίσημη» και μία εφεδρική, και οι δύο όμως λαμβάνουν χάρη.
Παρά τον ελαφρύ και χιουμοριστικό χαρακτήρα της, η τελετή έχει αποκτήσει σημαντικό πολιτισμικό βάρος. Αντικατοπτρίζει την ιδέα της ευγνωμοσύνης, της οικογενειακής ενότητας και της εορταστικής διάθεσης, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει στον εκάστοτε πρόεδρο να δείξει μια ανθρώπινη, ανάλαφρη πλευρά, έστω και μέσα από μια παράδοση που αφορά ένα πτηνό το οποίο, κατά τα άλλα, σπάνια γλιτώνει την τύχη του.
- 1999: Bill Clinton - Harry
- 2000: Bill Clinton - Jerry and Freedom
- 2001: George W. Bush - Liberty
- 2002: George W. Bush - Katie and Zack
- 2003: George W. Bush - Stars and Stripes
- 2004: George W. Bush - Biscuits and Gravy
- 2005: George W. Bush - Marshmallow and Yam
- 2006: George W. Bush - Flyer and Fryer
- 2007: George W. Bush - May and Flower
- 2008: George W. Bush - Pumpkin and Pecan
- 2009: Barack Obama - Courage and Carolina
- 2010: Barack Obama - Apple and Cider
- 2011: Barack Obama - Liberty and Peace
- 2012: Barack Obama - Cobbler and Gobbler
- 2013: Barack Obama - Popcorn and Caramel
- 2014: Barack Obama - Cheese and Mac
- 2015: Barack Obama - Abe and Honest
- 2016: Barack Obama -Tater and Tot
- 2017: Donald Trump- Drumstick and Wishbone
- 2018: Donald Trump- Peas and Carrots
- 2019: Donald Trump- Butter and Bread
- 2020: Donald Trump- Corn and Cob
- 2021: Joe Biden - Peanut Butter and Jelly
- 2022: Joe Biden - Chocolate and Chip
- 2023: Joe Biden - Liberty and Bell
- 2024 : Joe Biden - Peach and Blossom